Prawidłowe żywienie psów i kotów

Genetyka, środowisko, żywienie i opieka weterynaryjna to podstawowe składowe mające wpływ na zdrowie i długość życia zwierząt. Dwie z nich są całkowicie zależne od nas – właścicieli psów i kotów. Większość naszych pupili mieszka razem z nami, żyjąc w identycznych jak my warunkach środowiskowych.

I jedyne czego mogliby sobie życzyć nasi „współlokatorzy” to nieraz więcej czasu poświęcanego im na spacery, zabawy i zabiegi pielęgnacyjne.

Najważniejsze więc czym możemy zapewnić naszym podopiecznym właściwy rozwój w młodym wieku, świetną kondycję oraz zdrowie dorosłym i starszym jest prawidłowe żywienie. Żywienie w pełni pokrywające potrzeby pokarmowe zależnie od gatunku, rasy, wieku, trybu życia, stanu fizjologicznego i zdrowia zwierzęcia. We właściwie zbilansowanej dawce żywieniowej dostarczamy naszemu czworonogowi niezbędne składniki energetyczne i budulcowe oraz substancje regulujące jego metabolizm i funkcje życiowe. Odpowiednia dieta zapobiega niektórym schorzeniom, wspomaga leczenie większości chorób oraz przyspiesza rekonwalescencję.

O tym jak istotny wpływ ma zdrowe żywienie na prawidłowe funkcjonowanie organizmu niech świadczy fakt dynamicznego w ostatnich latach rozwoju dietetyki weterynaryjnej badającej i określającej wymagania pokarmowe zwierząt, która znacznie przyczyniła się do przedłużenia życia psów i kotów.  Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na zadawane najczęściej pytania dotyczące żywienia psów i kotów.

 1. Czy pies lub kot mogą jeść to samo co człowiek?

Żyjąc pod jednym dachem często narzucamy naszym podopiecznym swoje nawyki żywieniowe i styl życia nie będąc świadomym jak wielką im wyrządzamy krzywdę. W tym przypadku absolutnie nie możemy się kierować zasadą, że „to co jest dobre dla mnie będzie również służyć mojemu psu czy kotu”.

2. Co powinno zawierać optymalne pożywienie dla mojego zwierzęcia?

• węglowodany (skrobia, celuloza, fruktooligosacharydy, mannooligosacharydy i inne)
• lipidy (wielonienasycone i nasycone kwasy tłuszczowe, omega 3 i omega 6)
• białka (karnityna, kazeina, kolagen, 20 aminokwasów zwłaszcza tauryna)
• mikro- i makroelementy (wapń, fosfor, magnez, mangan, miedź, żelazo, jod, potas, selen, sód, cynk, siarka)
• witaminy (A,D, E, K, B complex, C, PP,)
• inne składniki (przeciwutleniacze, beta-karoten, chondroityna, glukozamina, polifenole, zeolit i inne)
• WODA

• rasy (psy ras olbrzymich i miniaturki, koty perskie i syjamskie, maine coon)
• wieku (szczenięta i kocięta powinny otrzymać dwukrotnie więcej energii i białka niż osobniki dorosłe)
• kondycji (nadwaga, rekonwalescencja)
• trybu życia (psy pracujące i stróżujące, „kanapowce”)
• stanu fizjologicznego (ciąża, laktacja)
• stanu zdrowia (alergia, cukrzyca, niewydolność trzustki, wątroby i nerek, nietolerancja pokarmowa)
• przebytych chorób i operacji (syndrom urologiczny kotów, sterylizacja i kastracja)

Trudno jest ująć te wszystkie kryteria komponując jadłospis naszemu podopiecznemu stąd najlepszym pożywieniem dla psa lub kota jest pełnoporcjowa odpowiednio zbilansowana karma gotowa. Jeśli chcemy jednak mimo wszystko sami przygotowywać jedzenie dla naszych zwierząt to postarajmy się psu dostarczyć w dawce dobowej 40-50% mięsa (jagnięcina, wołowina, drób rzadziej wieprzowina), 40% „wypełniacza” (ryż, makaron rzadziej kasza i ziemniaki) i 10-20% mogą stanowić jarzyny i dodatki mineralno-witaminowe. Kot natomiast jest typowym mięsożercą.

Ze względu na ryzyko infekcji niektórymi drobnoustrojami i zarażenia pasożytami nie wolno karmić psa i kota surowym mięsem (także rybim). Szkodliwe dla obu gatunków jest również podawanie surowych jajek, mleka, kości (szczególnie drobiowych), czekolady, cebuli i przyprawionych resztek ze stołu.

3.  Czy podawanie wyłącznie suchej karmy wystarczy mojemu psu i kotu?

• duża smakowitość, odpowiednia wielkość, kształt i tekstura chrupek
• obecność białka pochodzenia zwierzęcego, probiotyków i holistycznych dodatków
• brak pszenicy, glutenu kukurydzianego, soi, produktów mleczarskich, konserwantów, wypełniaczy, sztucznych barwników i aromatów

• doskonały ogólny stan zdrowia i świetną kondycję
• zdrowie skóry i okrywy włosowej
• zdrowie przewodu pokarmowego
• zdrowie układu moczowego
• ochronę stawów i kości
• higienę jamy ustnej
• ochronę serca i narządu wzroku
• wygodę, oszczędność czasu i pieniędzy

Zawsze pamiętajmy, że nasze zwierzęta muszą mieć stały dostęp do świeżej wody!

4. Jak często powinno się karmić psa czy kota?

Szczeniaka po odstawieniu od suki do ukończenia 6 m-ca życia należy karmić trzy- lub czterokrotnie w ciągu dnia. Później do 1 roku wystarczą 2-3 posiłki, a dorosły pies powinien jeść 1-2 razy na dobę. Koty będąc w naturze samotnymi łowcami jedzą kilkanaście małych „przekąsek” dziennie. Dlatego też możemy je żywić „ad libitum” (cały czas pełna miseczka). Ważna jest jednak odpowiednia ilość i rodzaj karmy, by nie doprowadzić do nadwagi naszego łakomczucha. Absolutnie też nie dokarmiajmy naszych pupili między posiłkami. 

5. Czy spożywanie codziennie takich samych posiłków nie znudzi się zwierzętom?

NIE. Psy i koty są monodietetykami i jedzą przede wszystkim po to by zaspokoić swoje zapotrzebowanie na energię. Stąd nie przeszkadza im jeden rodzaj pożywienia. Bardziej od smaku cenią sobie zapach i regularność posiłków. Zbyt częste zmiany w diecie naszego ulubieńca mogą prowadzić do zaburzeń trawiennych i kaprysów oraz wybrednego apetytu.

6. Co zrobić jeśli zwierzę nie chce jeść suchej karmy?

Powodem tego u starszych osobników jest przyzwyczajenie do domowego jedzenia. W przypadku psa nasz upór i konsekwencja w nakłanianiu go do suchej karmy często przynosi rezultaty. Pozwólmy mu wybrać spośród kilku karm. Pomocne jest polewanie posiłku mięsnym sosem lub stosowanie aromatycznych dodatków żywieniowych (pasztet, mielone żwacze, probiotyki itd.). Kota jednak trudno jest „złamać”. Należy również wykluczyć choroby dziąseł i zębów utrudniające gryzienie chrupek. Trudniejsza sytuacja jest w przypadku zwierząt chorych, które nie akceptują przeznaczonej dla nich karmy leczniczej. Tu jednak musimy być szczególnie stanowczy, gdyż szybszy powrót do zdrowia i długość życia istotnie zależą od diety zawierającej odpowiednie składniki profilaktyczno-terapeutyczne.

Takich pytań moglibyśmy przytaczać tu jeszcze wiele i z trudem wyczerpiemy temat. Większość jednak odpowiedzi zgodnie z aktualnym stanem wiedzy z zakresu dietetyki weterynaryjnej przemawia za bezwzględną wyższością karm gotowych nad podawaniem domowego jedzenia psu i kotu. Pamiętajmy, że miłość i odpowiedzialna opieka wobec naszego czworonożnego przyjaciela przejawia się przede wszystkim w prawidłowym żywieniu. By jadł ku swojej i naszej radości solidnie i zdrowo.

dr n. wet Tomasz Nowak
Specjalista Rozrodu Zwierząt
Specjalista Chorób Psów i Kotów

Praktyka Weterynaryjna MyPet
os. 1000-lecia 30, 61-255 Poznań
tel./fax: 061/ 8701104
www.mypet.pl